In april 1945 zat in Kamp Westerbork een groep van 116 vrouwelijke politieke gevangenen opgesloten. Met de bevrijding in zicht werden deze vrouwen in de nacht van 11 op 12 april op een mars gestuurd, begeleid door een groot aantal bewakers. Ze liepen via Assen naar Groningen en vanuit daar richting Visvliet. Daar werden ze op 14 april 1945 bevrijd.
Het OVCG heeft in samenwerking met het Herinneringscentrum Kamp Westerbork (HcKW) en andere samenwerkingspartners een tentoonstelling over de vrouwenmars samengesteld, waarbij aandacht is voor de persoonlijke verhalen van deze vrouwen. Op vier locaties langs de route van Westerbork naar Visvliet was in 2020 een expositie over de Vrouwenmars ingericht. Hier waren in vitrines één of meerdere overalls te zien en was, naast algemene informatie over de Vrouwenmars, het persoonlijke verhaal van de draagster te lezen. De locaties waren Herinneringscentrum Kamp Westerbork in Hooghalen, het Drents Archief in Assen, de Groninger Archieven in Groningen en verzorgingscentrum De Nieuwe Wierde in Grijpskerk. De exposities waren te zien van 3 maart tot en met 28 augustus.
Niet alleen door de verhalen van de vrouwen achter de overalls te vertellen, wordt het verhaal van de vrouwenmars doorgegeven, er is ook een podcast beschikbaar. Deze auditieve beleving neemt de luisteraar mee langs de route aan de hand van de ervaringen van de vrouwen. De podcast is hier te beluisteren.
In september 2021 (onder voorbehoud) wordt er een wandel-dag georganiseerd, in samenwerking met Tocht om de Noord. Deze wandel-dag zal de route van de vrouwenmars volgen, en de tentoonstelling zal langs de route te zien zijn. Later hierover meer.
Een filmfestival gericht op het verbeteren van de maatschappelijke en culturele positie van vrouwen. Op vrouwenfilmfestivals is bijzondere aandacht voor films gemaakt door vrouwen en films met emancipatie als thema.
In Drenthe werd het vrouwenfilmfestival in 1980 te Assen voor het eerst georganiseerd door een groep vormingswerksters die vrouwen bewust wilden maken van hun rol in de samenleving. Hiermee is het tegenwoordig het op een na oudste vrouwenfilmfestival van Europa en het enige in Nederland.
Hoe voorkom je bussen en treinen vol met scholieren in de ochtendspits? Over deze en heel wat andere zaken gaat de Jongeren Adviesraad Drenthe het provinciebestuur adviseren.
Openbaar vervoer en onderwijs, het is een van de zaken waarover bestuurders en ambtenaren op het Provinciehuis zich het hoofd breken. Een van de vraagstukken is hoe je voorkomt dat de bussen ‘s ochtends vroeg tjokvol scholieren en forensen zitten, terwijl er later op de dag nauwelijks passagiers zijn. Gewoon de lessen wat later laten beginnen, zou je zeggen, maar wat vinden jongeren daar zelf van?
In opleiding tot treinmachinist
Dit is het eerste concrete vraagstuk waarover de Jongeren Adviesraad het provinciebestuur gaat adviseren. Marnix Klaucke (16), Sophie Kramer (15), Tim van der Spoel (18) en Digna Kuenen (15) zijn vier leden van de in totaal 12 leden tellende raad. Het treft dat Tim uit Emmen net een opleiding tot treinmachinist doet aan het ROC in Almelo. Hij is dus zelf grootverbruiker van het openbaar vervoer en weet ook nog hoe het er achter de schermen aan toe gaat bij de OV-bedrijven.
Marnix studeert aan het Drenthe College voor onderwijsassistent. Hij fietst graag en zijn ouders hebben een fietsenzaak in Assen. Hij weet dus hoe je meer jongeren kunt verleiden de fiets te pakken.
Digna komt uit Zuidlaren, bezocht eerst het Dr. Nassau College in Gieten, en nu Quintus in Assen. „In Gieten hadden we al les van half tien tot kwart over drie. Dus daar hadden we al ervaring met een latere aanvangstijd. Nee, het is niet mijn ervaring dat het elke dag lekker uitslapen was. Daar zorgden je ouders wel voor…”
Kerncentrale of zonnepanelen?
Ook over andere zaken gaan de jongeren adviseren. Sophie: „Jongeren hebben de toekomst, dus is het erg belangrijk om ons ook bij de besluiten te betrekken, zeker als het gaat om milieu bijvoorbeeld.” Dan gaat het dus om politiek gevoelige zaken. Bouwen we een kerncentrale om het klimaatprobleem aan te pakken, of zetten we Drenthe vol met zonnepanelen?
De jongeren hoeden zich om hierover uitspraken te doen. „Wij horen bij geen enkele politieke stroming, al zijn we wel door de politieke jongerenorganisaties benaderd”, vertelt Tim. „We zijn meer een schakel tussen de jongeren op scholen en de politici in de provincie. We houden in de gaten wat er speelt en geven dat door. Omgekeerd kunnen jongeren bij ons terecht als ze iets in de politiek ter sprake willen brengen.”
Op je achttiende komt er van alles op je af
En wat zijn nou onderwerpen waar politici wat meer aandacht voor moeten hebben? Marnix: „We leren op school van alles over de stelling van Pythagoras, maar niet hoe je een belastingformulier invult.” De zestienjarige beseft dat er over twee jaar, wanneer hij meerderjarig is, van alles op hem afkomt: studielening, zorgtoeslag en wat al niet. „Daar worden we niet goed op voorbereid.”
De griffie van Provinciale Staten en het Politiek Netwerk Drenthe hebben de jongeren afgelopen zomer benaderd om in de raad plaats te nemen. De meesten van hen hadden al wel meegedaan aan zaken als het Provinciale Jeugddebat en hebben dus wel enige belangstelling voor de politiek. De leden komen uit de hele provincie. In de coronatijd onderhouden ze via videomeetings contact. Fysiek bij elkaar komen zit er dus niet in. Tim: „Via Facebook en Instagram kan iedereen ons volgen.”
Maandag spreekt commissaris van de koning Jetta Klijnsma de leden van de jongerenraad over hun plannen.
Dit artikel stond in DVHN 9 november jl. Hier kun je het oorspronkelijke artikel lezen.
Vraagt u zich af hoe uw gemeente haar lokale democratie kan versterken of zelfs vernieuwen? In een tijd met veel maatschappelijke uitdagingen en vraagstukken is contact en verbinding met inwoners essentieel om oplossingen te vinden, maar dat is niet gemakkelijk. Democratie in Actie en VNG bieden u op deze dag voorbeelden, inspiratie en handelings- perspectieven om uw gemeente op weg te helpen.
Op 8 juli hebben twaalf jongeren tussen de 14 en 22 jaar oud enthousiast deelgenomen aan de eerste verkennende bijeenkomst van de Raad van Jongeren in de provincie Drenthe. In het ATLAS Theater in Emmen hebben we onder meer gesproken over welke thema’s jongeren in Drenthe echt belangrijk vinden en hoe we ervoor kunnen zorgen dat de stem van jongeren meer gehoord en ook serieus genomen wordt door de politiek. ‘Omdat er bijna niemand van onze leeftijd in de politiek zit, kunnen politici nooit weten wat er écht onder jongeren leeft’, zoals iemand het belang van meer invloed van jongeren treffend verwoordde.
‘Geef jongeren structurele invloed’
Uit een korte voorstelronde kwam naar voren dat veel van de jongeren in het verleden al hebben deelgenomen aan activiteiten als ‘Op weg naar het Lagerhuis’ en ‘Drenthe in Debat’. De politiek en het bijbehorende debat was voor de meesten dus geen onbekend terrein. Deze activiteiten zijn vaak echter maar voor één dag, terwijl de jongeren juist vaker en bij meer beslissingen een stem willen hebben. ‘Geef jongeren structurele invloed, laat ze de provincie adviseren op thema’s die jongeren direct raken en laat dit vooral niet alleen symbolisch zijn’, was de algemene boodschap die werd afgeven. Iedereen moet hierbij betrokken worden, ook jongeren die van huis uit misschien minder interesse voor de politiek meekrijgen.
‘We lopen zo ver voor, dat we niet meer achteraan kunnen lopen’
Dat jongeren wel degelijk een mening hebben over maatschappelijke kwesties, blijkt wel uit de grote en diverse lijst thema’s die uit twee brainstormsessies naar voren kwam. Zo moet er meer aandacht moet komen voor het klimaat, waarbij wordt toegegeven dat jongeren elkaar ook mogen aanspreken om meer milieubewust gedrag te tonen. Ook onderwijs is een onderwerp dat vaak wordt genoemd. Is de huidige manier van lesgeven nog wel van deze tijd? En waarom hebben de leerlingen en studenten hier zelf zo weinig over te zeggen? Als het aan de jongeren zelf zou liggen zou er binnen het onderwijs bijvoorbeeld veel meer ruimte moeten komen om het te hebben over mentaal welbevinden en de invloed en gevolgen van sociale media. Juist dit zijn dingen die onder jongeren veel meer leven dan onder ouderen, waardoor het niet meer zo kan zijn dat de stem van jongeren hier niet gehoord wordt. ‘We lopen als jongeren zo ver voor, dat we bij de besluitvorming niet meer achteraan kunnen lopen’, zoals iemand dit mooi benoemde.
Maar ook meer provinciale thema’s leven duidelijk. Bijvoorbeeld als het gaat om de toegankelijkheid van het openbaar vervoer. De prijzen hiervan liggen voor jongeren behoorlijk hoog en bovendien zijn veel kleinere dorpen in Drenthe zonder auto niet of nauwelijks bereikbaar. En hoe zorgen we ervoor dat Drenthe een aantrekkelijke provincie is en blijft voor jongeren? Evenementen als festivals worden genoemd, maar ook betaalbare woningen zijn belangrijk zodat jongeren de plaatsen waar zij opgroeien na verloop van tijd niet noodgedwongen hoeven te verlaten. Een compleet overzicht van alle thema’s die aan bod zijn gekomen staat onderaan dit verslag.
Op naar een Raad van Jongeren in Drenthe
Iedereen die bij de bijeenkomst aanwezig is geeft aan graag onderdeel te worden van een kerngroep die de Raad van Jongeren vorm gaat geven. Nu moet nog nagedacht worden over een geschikte organisatievorm en werkwijze en over de manier waarop de Raad de besluitvorming wil gaan beïnvloeden. Op de volgende bijeenkomst wordt hier verder over gesproken, met ter inspiratie voorbeelden van jongerenraden in andere gemeenten en provincies. Deze staat gepland voor vrijdag 14 augustus in het Provinciehuis in Assen, deels fysiek en deels online.
Overzicht van thema’s die er voor jongeren toe doen
Milieu, klimaat en natuur
Onderwijs – eigen verantwoordelijkheid
Diversiteit: racisme, seksisme en discriminatie van allerlei minderheden
Mentaal welbevinden en eenzaamheid
Armoede – in relatie tot meedoen in de samenleving, zoals aan sport en cultuur
Politieke interesse, of het gebrek hieraan, onder jongeren
Toegankelijkheid van het openbaar vervoer – prijzen en bereikbaarheid
De coronacrisis laat heel duidelijk zien waar de kracht in onze samenleving zit. Die kracht zit hem in de prachtige initiatieven om elkaar te steunen in deze tijd. In het hele land zijn talloze voorbeelden van aandacht, steun en zorg voor elkaar. Inwonersinitiatieven hebben de afgelopen jaren geïnvesteerd in het versterken van de leefbaarheid van hun dorpen en wijken. En in de netwerken van betrokken inwoners die elkaar ondersteunen. In coronatijd zijn deze met veel creativiteit ingezet om met elkaar verbonden te blijven.
Van deze ervaringen kunnen we leren. De coronacrisis is een kans om te hervormen, vindt het Politiek Netwerk Drenthe. Dit netwerk telt een kleine 200 leden, die met elkaar het gesprek aangaan over versterken van de verbinding tussen overheid en burgers en tussen burgers onderling. Het netwerk zet zich in voor een veelkleurige samenleving, voor meer diversiteit, inclusiviteit en actief burgerschap.
Fenna Bolding, adviseur bij CMO STAMM, ondersteunt dit netwerk sinds de oprichting in 2018. Samen met initiatiefnemer Anita van der Noord maakt zij na twee jaar de balans op. CMO STAMM ondersteunt dit netwerk dat de Drenthe inclusiever en diverser wil maken en actief burgerschap promoot. Ook de media heeft aandacht gegeven aan het Politiek Netwerk Drenthe en de kansen die de coronacrisis heeft voor hervormingen en verbinding. Deze mediaberichten vind je hieronder.
Inspiratiebijeenkomst ‘Vrouwen in politiek en bestuur’ 27 mei 2020 digitaal van 15.00 – 17.00 uur
Vrouwen kunnen ruim 100 jaar stemmen en gekozen worden. Al jaren wordt er gesproken over meer vrouwen in politieke en bestuurlijke leiderschapsposities. Helaas zijn vrouwen nog steeds ondervertegenwoordigd in politiek en bestuur. Het kabinet streeft ernaar dat na de Tweede Kamerverkiezingen en de gemeenteraadsverkiezingen in 2021 en 2022 de man-vrouwverhouding in het openbaar bestuur beter in balans is. Afgelopen december was de eerste netwerkbijeenkomst ‘Vrouwen in politiek en bestuur’, een bijeenkomst om samen een netwerk op te bouwen en geïnspireerd te raken met als thema ‘behoud en de doorstroom van talentvolle vrouwen in politiek en bestuur’. Op 27 mei organiseren de Wethoudersvereniging, het ministerie van BZK en het samenwerkingsprogramma Democratie in Actie een tweede inspiratiebijeenkomst. Vrouwen uit alle bestuurslagen én vrouwen met mogelijke politieke ambities zijn van harte uitgenodigd voor de online vervolgbijeenkomst.
Over de bijeenkomst Jetta Klijnsma en Annemarie Jorritsma delen tijdens de bijeenkomst hun ervaringen als vrouwen in politieke leiderschapsfuncties. Hoe zijn zij gekomen waar ze zijn? Welke obstakels kwamen ze tegen? Wat waren beslissende momenten in hun loopbaan? Welk verschil maken vrouwen in de politiek? Hester Duursema vervulde de afgelopen jaren leiderschapsrollen buiten het openbaar bestuur, voornamelijk in ‘mannenwerelden’. Sinds haar studie International Economics aan de Erasmus Universiteit Rotterdam houdt zij zich bezig met onderwerpen als strategie en leiderschap en promoveerde hier ook op. Ze neemt ons mee in de bevindingen uit haar onderzoek en persoonlijke ervaringen uit haar werkzame leven.
Over de sprekers – Jetta Klijnsma is sinds 2017 de enige vrouwelijke commissaris van de Koning, in de provincie Drenthe. Klijnsma was namens de PvdA wethouder in Den Haag (1998-2008) en staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in de kabinetten Balkende IV en Rutte II (2008-2010 en 2012-2017). – Annemarie Jorritsma is sinds 2015 voorzitter van de VVD-fractie in de Eerste Kamer. Eerder was Jorritsma onder meer burgemeester van Almere (2003-2015), Vicepremier en minister van Economische Zaken (1998-2002) en minister van Verkeer en Waterstaat (1994-1998). Ook was ze kwartiermaker van Topvrouwen. – Hester Duursema is sinds 2019 directeur van Detailhandel Nederland, de koepelorganisatie voor alle winkeliers in Nederland. Ze promoveerde op het onderwerp strategisch leiderschap aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Praktische info en aanmelden Datum:woensdag 27 mei 2020 Tijd: 15:00-17:00 uur Locatie: online. Na aanmelding ontvangt u een link voor de bijeenkomst.
We zouden het heel mooi vinden als u niet alleen zelf aanwezig zou willen zijn, maar ook een vriendin, collega of kennis inspireert om deel te nemen omdat zij wat u betreft potentie heeft! Zien wij u op 27 mei? U kunt zich inschrijven via deze link.
Lies van Aelst MA (Senior programmamanager/onderzoeker Wethoudersvereniging) Dr. Claartje Brons (Projectleider Toerusting Politieke Ambtsdragers, Plv. programmamanager Programma Versterking Democratie en Bestuur)
